Ngày 11/5, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã tổ chức Hội nghị phổ biến Bộ luật Hình sự năm 2015, nhằm giới thiệu và quán triệt tới toàn thể cán bộ công chức viên chức và người lao động những điểm mới của Bộ luật, trong đó có quy định xử phạt đối với những hành vi vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT và BH thất nghiệp. Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh đã dẫn dắt hội nghị.
Hội nghị phổ biến Bộ luật Hình sự 2015
Tại hội nghị, các đại biểu đã được TS. Trần Văn Dũng – Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự – Hành chính (Bộ Tư pháp) phổ biến các quy định của Bộ luật; đồng thời phân tích, nhận định về các tội danh trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp.
Theo TS. Trần Văn Dũng, Bộ luật Hình sự 2015 có rất nhiều đổi mới quan trọng, trong đó có những vấn đề liên quan đến ngành BHXH như: Xác định, nhận diện các dấu hiệu phạm tội và cách xử lý khi phát hiện hành vi phạm tội. Theo đó, vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT được xác định là hành vi nguy hiểm cho xã hội, do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện (có ý thức hoặc vô ý), vi phạm quy định pháp luật BHXH, BHYT.
Chính vì vậy, Quốc hội đã cân nhắc rất kỹ và cụ thể hóa trong Bộ luật Hình sự, thông qua 3 điều: Điều 214 – Tội gian lận BHXH, BH thất nghiệp; Điều 215 – Tội gian lận BHYT; Điều 216 – Tội trốn đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho người lao động.
Điểm mới đáng chú ý trong Bộ luật Hình sự 2015 có liên quan đến lĩnh vực BHXH, đó là việc bổ sung trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại. Bản chất của việc này là nhằm buộc người vi phạm phải bồi thường thiệt hại cho đối tượng bị gây thiệt hại. Nếu như trước đây, khi xảy ra vi phạm, các hình thức xử phạt chỉ quy trách nhiệm cho người đứng đầu doanh nghiệp, thì với điểm mới này, buộc doanh nghiệp phải sử dụng năng lực tài chính của mình để khắc phục các hậu quả do góc độ của một bản án hình sự.
Tuy nhiên, quy định này cũng không loại trừ việc cá nhân có hành vi vi phạm trong pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Điều này có nghĩa, đồng thời với việc pháp nhân bị truy cứu trách nhiệm hình sự về một tội cụ thể, thì những cá nhân có liên quan đến việc thực hiện tội phạm của pháp nhân đó cũng phải chịu trách nhiệm hình sự (theo Khoản 2, Điều 75, Bộ luật Hình sự 2015 quy định “việc pháp nhân thương mại chịu trách nhiệm hình sự không loại trừ trách nhiệm hình sự của cá nhân”). Việc xử lý các vi phạm có thể thông qua các hình phạt về kinh tế với mức phạt cao, đồng thời pháp nhân phải có trách nhiệm đền bù mọi thiệt hại gây ra. Tránh trường hợp dẫn đến đóng cửa doanh nghiệp, gây ảnh hưởng đến đời sống của người lao động…
Phát biểu bế mạc hội nghị, Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh yêu cầu toàn thể cán bộ công chức viên chức, người lao động của BHXH Việt Nam cần nâng cao ý thức chủ động nghiên cứu, quán triệt Bộ luật Hình sự năm 2015, trong đó tập trung vào các Điều 214, Điều 215, Điều 216 để thực hiện tốt hơn nữa công tác phòng ngừa, đấu tranh chống các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BH thất nghiệp…
