Báo cáo gần đây từ Moody’s Investors Service chỉ ra rằng các nền kinh tế mới nổi, trong đó có Việt Nam, sẽ phải đối diện với nhiều thách thức nghiêm trọng khi công nghệ tự động hóa và robot dần trở nên phổ biến trong ngành sản xuất. Tại một quốc gia như Việt Nam, nơi mà lĩnh vực sản xuất đóng góp lớn vào nền kinh tế, việc chuyển đổi này có thể dẫn đến những biến động lớn về việc làm và sự cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Các quốc gia như Hungary, Cộng hòa Czech, Slovakia, Malaysia, và Thái Lan cũng nằm trong số những nước sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Điều này chủ yếu do ngành sản xuất của họ hiện nay chiếm tỷ trọng lớn trong GDP, nhờ đó mà chi phí sản xuất cạnh tranh hơn so với các nước phát triển. Tuy nhiên, khi mà những quốc gia phát triển như Mỹ và Đức chuyển sang công nghệ tự động hóa, điều này sẽ làm giảm sức cạnh tranh của các nền kinh tế mới nổi trong việc cung ứng sản phẩm.
Việt Nam nằm trong nhóm chịu nhiều rủi ro nhất từ robot
Theo thống kê, hiện có 5 quốc gia lớn: Mỹ, Trung Quốc, Đức, Nhật Bản và Hàn Quốc đã chiếm tới 75% tổng chi tiêu toàn cầu cho công nghệ tự động hóa. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc các nước này dẫn dắt xu thế phát triển công nghệ.
Theo nhà phân tích Samar Maziad từ Moody’s, “Hoạt động sản xuất hiện nay đang dần được tích hợp hơn giữa các quốc gia. Sự phát triển của công nghệ tự động hóa ở một quốc gia sẽ có tác động không nhỏ tới các quốc gia khác.” Dù vậy, mức độ ảnh hưởng vẫn phụ thuộc vào các chiến lược đầu tư của khu vực tư nhân, chính sách công và cơ cấu thị trường lao động của từng nước.
Tỷ trọng của xuất khẩu hàng hóa sản xuất trên GDP của một số nền kinh tế mới nổi.
Tại khu vực châu Á, giai đoạn 2013-2015 là một thời kỳ mà các mặt hàng công nghệ cao xuất khẩu đã đóng góp vào một phần ba GDP của Malaysia và tương tự cho Việt Nam. Đáng lưu ý là một lượng lớn hàng hóa này được xuất khẩu sang Trung Quốc, nơi mà chính phủ nước này chủ trương đầu tư mạnh vào tự động hóa. Trung Quốc đặt ra mục tiêu tăng mật độ sử dụng robot lên 150 robot/10.000 nhân công vào năm 2020.
Số lượng robot công nghiệp được sản xuất tại Trung Quốc đã tăng mạnh trong vài năm gần đây.
Maziad cảnh báo, “Để tồn tại và phát triển trong thời kỳ tự động hóa, các nền kinh tế mới nổi cần phải tìm cách gia nhập vào những chuỗi sản xuất mà robot đang tham gia, dù ở vai trò là nhà cung cấp hay đối thủ cạnh tranh. Nói cách khác, những nền kinh tế nào nhanh chóng áp dụng công nghệ mới sẽ có khả năng duy trì vị thế của mình trên thị trường.”
Nắm bắt được xu thế này, Việt Nam cần có những bước đi chiến lược để đảm bảo rằng mình không bị tụt lại so với các nước láng giềng và toàn cầu. Sự chuyển mình này không chỉ có nghĩa là đầu tư vào công nghệ mà còn cả việc đào tạo lại nguồn nhân lực, từ đó nâng cao chất lượng sức lao động, đảm bảo cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế trong tương lai.
Tìm hiểu thêm thông tin và các phân tích sâu hơn về tài chính cá nhân và tình hình kinh tế tại Việt Nam tại visadebit.com.vn.