Đầu tư chứng khoán luôn đòi hỏi sự am hiểu và phân tích kỹ lưỡng. Một trong những phương pháp định giá cổ phiếu được nhiều nhà đầu tư tin dùng là phương pháp Graham, được phát triển bởi “cha đẻ của đầu tư giá trị” Benjamin Graham. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về phương pháp Graham, ba công thức tính toán, ví dụ minh họa và những điều chỉnh cần thiết khi áp dụng tại thị trường Việt Nam.
Phương pháp Graham là gì?
Phương Pháp Graham: Khái Niệm và Nguồn Gốc
Phương pháp Graham, còn được gọi là số Graham, là công cụ hữu hiệu giúp nhà đầu tư xác định giá trị nội tại của một cổ phiếu. Phương pháp này dựa trên phân tích các chỉ số tài chính cơ bản như thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) và giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu (BVPS). Kết quả tính toán theo phương pháp Graham cung cấp một khoảng giá tham chiếu, giúp nhà đầu tư đánh giá xem cổ phiếu đang được định giá cao hay thấp so với giá trị thực của nó. Nếu giá thị trường thấp hơn số Graham, cổ phiếu đó được coi là tiềm năng và đáng để đầu tư.
Benjamin Graham, tác giả của phương pháp này, là một nhà đầu tư huyền thoại với tỷ suất sinh lời hàng năm ấn tượng lên đến 20%. Ông được mệnh danh là “Ngài Thị trường” và là người tiên phong trong lĩnh vực đầu tư giá trị. Hai cuốn sách kinh điển của ông, “Phân tích Chứng khoán” và “Nhà Đầu tư Thông minh”, được xem là “kim chỉ nam” cho các nhà đầu tư trên toàn thế giới. Warren Buffett, một trong những nhà đầu tư thành công nhất mọi thời đại, cũng là học trò và cộng sự của Benjamin Graham.
Ba Công Thức Định Giá Cổ Phiếu Theo Phương Pháp Graham
Phương pháp Graham bao gồm ba công thức tính toán, mỗi công thức cung cấp một góc nhìn khác nhau về giá trị nội tại của cổ phiếu.
Công Thức 1: Phiên Bản Ban Đầu
Công thức đầu tiên, được giới thiệu trong cuốn sách “Phân tích Chứng khoán”, có dạng như sau:
V = EPS x (8.5 + 2g)
Trong đó:
- V: Giá trị của cổ phiếu
- EPS: Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (lũy kế 12 tháng gần nhất)
- 8.5: Tỷ lệ P/E ước tính cho cổ phiếu không tăng trưởng
- g: Tỷ lệ tăng trưởng kép bình quân dự kiến trong 7-10 năm tới
Công Thức 2: Điều Chỉnh Theo Lãi Suất Phi Rủi Ro
Công thức thứ hai được điều chỉnh để phản ánh lãi suất phi rủi ro:
V = EPS x (8.5 + 2g) x 4.4/y
Các biến số tương tự như công thức 1, bổ sung thêm:
- 4.4: Lãi suất phi rủi ro năm 1962 (thời điểm công bố công thức)
- y: Lãi suất phi rủi ro của trái phiếu xếp hạng AAA kỳ hạn 20 năm tại thời điểm hiện tại
Việc bổ sung biến số “y” giúp điều chỉnh giá trị cổ phiếu theo biến động của lãi suất thị trường. Trái phiếu xếp hạng AAA đại diện cho mức độ rủi ro thấp nhất, do đó lãi suất của chúng được sử dụng làm chuẩn cho lãi suất phi rủi ro.
Công Thức 3: Kết Hợp Giá Trị Sổ Sách
Công thức thứ ba kết hợp giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu (BVPS):
V = (22.5 x EPS x BVPS)^(1/2)
Trong đó:
- BVPS: Giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu
3 công thức định giá cổ phiếu theo phương pháp graham
Việc sử dụng cả ba công thức sẽ cho ra một khoảng giá trị, phản ánh sự dao động của thị trường và tính chất không tuyệt đối của việc định giá cổ phiếu.
Ví Dụ Ứng Dụng Phương Pháp Graham
Để minh họa, chúng ta sẽ áp dụng phương pháp Graham cho cổ phiếu TCB của Techcombank (năm 2022):
- EPS: 5.137
- BVPS: 31.246
- P/E: 4.4
- g (giả định): 19%
- y (giả định): 3.53%
Áp dụng ba công thức, ta được:
- Công thức 1: V = 182.363 VND
- Công thức 2: V = 227.309 VND
- Công thức 3: V = 60.096 VND
Kết quả cho thấy giá trị nội tại của cổ phiếu TCB năm 2022 nằm trong khoảng 60.096 – 227.309 VND.
Ví dụ cho công thức định giá của Benjamin Graham
Điều Chỉnh Phương Pháp Graham cho Thị Trường Việt Nam
Do phương pháp Graham được phát triển cho thị trường Mỹ, nên cần điều chỉnh khi áp dụng tại Việt Nam:
- Công thức 1: V = EPS x (7 + 1.5g)
- Công thức 2: V = EPS x (7 + 1.5g) x 4.4/y
Sự khác biệt nằm ở hệ số P/E cơ bản (7 thay vì 8.5) và hệ số nhân với tỷ lệ tăng trưởng (1.5 thay vì 2). Đối với biến số “y”, nên sử dụng lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm cộng thêm 0.5% do Việt Nam không có trái phiếu chính phủ kỳ hạn 20 năm. Cần lưu ý rằng tỷ lệ tăng trưởng (g) nên được đánh giá dựa trên cả dữ liệu lịch sử và dự báo, cân nhắc chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp.
Kết Luận
Phương pháp Graham là công cụ hữu ích giúp nhà đầu tư đánh giá giá trị nội tại của cổ phiếu. Tuy nhiên, cần linh hoạt điều chỉnh công thức khi áp dụng tại thị trường Việt Nam và kết hợp với các phương pháp phân tích khác để có cái nhìn toàn diện hơn.
Visa Debit (visadebit.com.vn) là website chuyên cung cấp thông tin và dịch vụ tài chính, đặc biệt trong lĩnh vực vay tiêu dùng, thẻ ngân hàng và các giải pháp tài chính cá nhân. Chúng tôi giúp bạn hiểu rõ hơn về các sản phẩm vay tiêu dùng và các giải pháp tài chính khác từ các ngân hàng lớn, với quy trình đơn giản và an toàn. Liên hệ với chúng tôi qua hotline 0932 462 779 hoặc email [email protected]. Địa chỉ văn phòng: Số 28, Đường Lê Lợi, Quận 1, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam.
